营业日志 2020.10.3 杂谈——几个可以用生成函数做的超几何恒等式
Elegia
·
·
个人记录
大家国庆快乐!
题一
设 n\ge 0, \alpha \in \mathbb C \backslash \{0, 1, \dots, n-1\},求算
\sum_{0\le k\le n} \frac{\binom n k}{\binom \alpha k}
我们首先用 Gamma 函数做一下变形
\begin{aligned}
\sum_k \frac{\binom n k}{\binom \alpha k}
&= \sum_k \frac{\frac{\Gamma(n+1)}{\Gamma(n-k+1)\Gamma(k+1)}}{\frac{\Gamma(\alpha+1)}{\Gamma(\alpha-k+1)\Gamma(k+1)}}\\
&= \frac{\Gamma(n+1)}{\Gamma(\alpha+1)} \sum_k \frac{\Gamma(\alpha-k+1)}{\Gamma(n-k+1)}\\
&= \binom{\alpha}{n}^{-1} \sum_k \binom{\alpha -k}{n-k}
\end{aligned}
接下来就是常规推导了
\begin{aligned}
&= \binom{\alpha}{n}^{-1} \sum_k [x^{n-k}] (1+x)^{\alpha-k}\\
&= \binom{\alpha}{n}^{-1} \sum_k [x^n] (1+x)^{\alpha-k}x^k\\
&= \binom{\alpha}{n}^{-1} [x^n] (1+x)^{\alpha} \sum_k \frac{x^k}{(1+x)^k}\\
&= \binom{\alpha}{n}^{-1} [x^n] (1+x)^{\alpha} \frac{1}{1-\frac{x}{1+x}}\\
&= \binom{\alpha}{n}^{-1} [x^n] (1+x)^{\alpha+1}\\
&= \binom{\alpha}{n}^{-1} \binom{\alpha+1}n\\
&= \frac{\alpha+1}{\alpha+1-n}
\end{aligned}
另解
这个式子其实还等价于一个恒等式,我们将 \alpha 在无穷处展开,先把等式两边减一变成
\sum_{k} \frac{n^{\underline {k+1}}}{\alpha^{\underline {k+1}}} = \frac n{\alpha + (1 - n)}
注意
\frac1{\alpha(\alpha - 1) \cdots (\alpha - k)} = \sum_{j\ge 0} \left\{j\atop k\right\} \alpha^{-j-1}
而
\frac{n}{\alpha + (1-n)} = \sum_{j\ge 0} n(n-1)^j \alpha^{-j-1}
因此
\begin{aligned}
[\alpha^{-j-1}]\sum_{k} \frac{n^{\underline {k+1}}}{\alpha^{\underline {k+1}}} &= [\alpha^{-j-1}] \frac n{\alpha + (1 - n)}\\
\sum_k n^{\underline {k+1}} \left\{j\atop k\right\} &= n(n-1)^j\\
\sum_k \binom{n-1}k k!\left\{j\atop k\right\} &= (n-1)^j
\end{aligned}
上面的变形均可逆,因此我们通过斯特林降幂公式也是可以得到这个结论的。
题二
设 n,m\ge 0,求算
\sum_{k} \binom {n+k}{2k} \binom{2k}k \frac{(-1)^k}{k+1+m}
这个题如果我们硬刚 \binom{2k}k = [x^k](1-4x)^{-\frac 12} 的话非常吃力,我们考虑变形为
\binom{n+k}{2k} \binom{2k}k = \binom{n+k}k \binom n k
那么就有
\begin{aligned}
&\quad \sum_{k} \binom {n+k}{2k} \binom{2k}k \frac{(-1)^k}{k+1+m}\\
& = \sum_{k} \binom {n+k}{k} \binom{n}k \frac{(-1)^k}{k+1+m}\\
&= \int_0^1 \sum_{k} \binom {n+k}{k} \binom{n}k (-t)^k t^m \,\mathrm{d}t\\
&= \int_0^1 \sum_{k} [x^0](1+x)^n \left(\frac{1+x}x\right)^k \binom{n}k (-t)^k t^m \,\mathrm{d}t\\
&= \int_0^1[x^0](1+x)^n \left(1-\frac{1+x}xt\right)^n t^m \,\mathrm{d}t\\
&= \int_0^1[x^n](1+x)^n (t+x(1-t))^n t^m \,\mathrm{d}t\\
&= \sum_k \binom n k [x^{n-k}]\int_0^1 (-t+x(1-t))^n t^m \,\mathrm{d}t\\
&= \sum_k \binom n k ^2 \int_0^1 (-1)^k(1-t)^{n-k} t^{m+k} \,\mathrm{d}t\\
\end{aligned}
我们要熟悉 Beta 积分 \int_0^1 (1-t)^a t^b \,\mathrm{d}t=\frac{a!b!}{(a+b+1)!}(事实上这由分部积分是很容易证明的),接下来我们继续:
\begin{aligned}
&\quad\sum_k (-1)^k\binom n k^2 \frac{(n-k)!(m+k)!}{(n+m+1)!}\\
&= \frac 1{n+m+1}\binom{n+m}n^{-1} \sum_k(-1)^k \binom{m+k}m\binom nk\\
&= \frac 1{n+m+1}\binom{n+m}n^{-1} \sum_k \binom nk[x^0] (1+x)^m \left(-\frac{1+x}{x}\right)^k\\
&= \frac 1{n+m+1}\binom{n+m}n^{-1} [x^0] (1+x)^m \left(1-\frac{1+x}{x}\right)^n\\
&= \frac 1{n+m+1}\binom{n+m}n^{-1} [x^n] (1+x)^m\\
&= \frac 1{n+m+1}\binom{n+m}n^{-1} \binom mn
\end{aligned}
题三
设 n,m,k\ge0,求
\sum_i (-1)^i \binom{m+n}{m+i}\binom {n+k}{n+i} \binom{k+m}{k+i}
为了用生成函数算这个东西,这里我们不妨介绍多元拉格朗日反演公式的一个直接推论——MacMahon 主定理。
MacMahon 主定理(MacMahon Master Theorem) 令 \mathbf A=[a_{i,j}]_{n\times n}, \mathbf X = \operatorname{diag} (x_1, \dots, x_n),则有
[\mathbf x^{\mathbf k}] \prod_{i=1}^n (a_{i,1}x_1 + \cdots + a_{i,n}x_n)^{k_i} = [\mathbf x^\mathbf k] \vert \mathbf {I-XA} \vert^{-1}
其中 \mathbf k =(k_1, \dots, k_n) \ge \mathbf 0。
我们考虑和式
\left(1-\frac xz\right)^{m+n}
\left(1-\frac yx\right)^{n+k}
\left(1-\frac zy\right)^{k+m}
= \sum_{a,b,c} (-1)^{a+b+c} \binom{m+n}a \binom{n+k}b \binom{k+m}c x^{a-b} y^{b-c}z^{c-a}
考虑其中 \binom{m+n}{m+i}\binom {n+k}{n+i} \binom{k+m}{k+i} 的项,是
(-1)^{m+n+k}\sum_i (-1)^i \binom{m+n}{m+i}\binom {n+k}{n+i} \binom{k+m}{k+i} x^{m-n}y^{n-k}z^{k-m}
我们只需提取 (-1)^{m+n+k}[x^{m-n}y^{n-k}z^{k-m}]\left(1-\frac xz\right)^{m+n}\left(1-\frac yx\right)^{n+k}\left(1-\frac zy\right)^{k+m} 即可。
即提取
(-1)^{m+n+k}[x^{m+k}y^{n+m}z^{k+n}](z-x)^{m+n}(x-y)^{n+k}(y-z)^{k+m}
整理一下,就是
(-1)^{m+n+k} [x^{k+m}y^{m+n}z^{n+k}](y-z)^{k+m}(z-x)^{m+n}(x-y)^{n+k}
符合 MacMahon 主定理的形式,说明它等于
(-1)^{m+n+k} [x^{k+m}y^{m+n}z^{n+k}] \left |
\begin{matrix}
1 & -x & x\\
y & 1 & -y\\
-z & z & 1
\end{matrix}
\right|^{-1}
化简可得
(-1)^{m+n+k}[x^{k+m}y^{m+n}z^{n+k}] (1+xy+yz+zx)^{-1}
注意到假设取到 (xy)^a (yz)^b(zx)^c,只有唯一解 a=m, b=n, c=k。因此答案就是
(-1)^{m+n+k} [u^mv^nw^k] (1+u+v+w)^{-1} = \binom{m+n+k}{m,n,k}
因此我们有
\sum_i (-1)^i \binom{m+n}{m+i}\binom {n+k}{n+i} \binom{k+m}{k+i}=\binom{m+n+k}{m,n,k}
Dixon's Identity 是它的一个特例:
Dixon's Identity
\sum_k (-1)^k \binom{2n}k ^3 = (-1)^n \binom{3n}{n,n,n}